Przypominamy! Nieprzerwane wydawanie zaświadczeń o dochodach z gospodarstw rolnych – zmiana w ustawie POŚ

Od stycznia tego roku obowiązują nowe zasady w zakresie terminu ustalania przeciętnego miesięcznego dochodu z gospodarstwa rolnego, co zapewnia ciągłość wydawania zaświadczeń o dochodach – bez konieczności oczekiwania na ogłoszenie danych przez GUS.

Zmiana art. 411 ust. 10l ustawy Prawo ochrony środowiska (POŚ), wprowadzona ustawą z dnia 27 listopada 2024 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, została opublikowana w Dz.U. 27 grudnia 2024 r. poz. 1940 i weszła w życie 14 dni po jej publikacji.

Zgodnie z nowymi przepisami:

  • Do ustalania wysokości dochodu stosuje się art. 5 ust. 8–9 ustawy o świadczeniach rodzinnych, z odpowiednim dostosowaniem pojęć:
    • „rodzina” oznacza gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 10j,
    • „gospodarstwo rolne” oznacza gospodarstwo w rozumieniu ustawy o podatku rolnym.
  • Okres dochodowy zależy od daty złożenia żądania:
    • od 1 stycznia do dnia ogłoszenia obwieszczenia GUS – dochód ustala się na podstawie danych z przedostatniego roku kalendarzowego,
    • po dniu ogłoszenia obwieszczenia GUS do 31 grudnia – dochód ustala się na podstawie danych z ostatniego roku kalendarzowego.

Zmiana została wprowadzona w celu usprawnienie procedur administracyjnych oraz zapewnienie ciągłości obsługi wniosków, co jest szczególnie istotne dla osób ubiegających się o wsparcie m.in. w ramach programu Czyste Powietrze.




Szanowni Państwo,
w ślad za informacją przekazaną przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, uprzejmie informujemy, że zawieszone na Liście ZUM kotły na pellet zostały ponownie dopuszczone do dofinansowania w programie Czyste Powietrze.
 

Po wcześniejszym czasowym zawieszeniu wybranych kotłów na pellet na Liście zielonych urządzeń i materiałów (ZUM) w ramach programu Czyste Powietrze, wszystkie urządzenia zostały ponownie dopuszczone do dofinansowania. Decyzja ta została podjęta przez IOŚ-PIB, po uzyskaniu stosownych wyjaśnień od producentów, które potwierdziły zgodność kotłów z wymaganiami programu.

Dotychczasowe kontrole przeprowadzone przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nie wykazały nieprawidłowości związanych z tymi urządzeniami. Zainteresowani mogą ponownie składać wnioski o dofinansowanie na zakup kotłów na pellet, które znajdują się na Liście ZUM.

Przypominamy, że konstrukcja kotłów na biomasę, objętych dotacją z programu Czyste Powietrze nie może umożliwiać instalacji niedozwolonych elementów, takich jak ruszt awaryjny czy przedpalenisko, bo stanowi to naruszenie zasad programu i może skutkować utratą prawa do dofinansowania.
 
Status poszczególnych kotłów można sprawdzać, że na bieżąco pod adresem: https://lista-zum.ios.edu.pl/. 



Czasowe zawieszenie wybranych kotłów na pellet na Liście ZUM 

Ministerstwo Klimatu i Środowiska informuje, że w związku z podejrzeniami naruszeń, dotyczącymi braku zgodności z wymogami regulaminu programu Czyste Powietrze, czasowo zawieszono wybrane kotły na pellet znajdujące się na Liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (lista ZUM).  

Decyzja o czasowym zawieszeniu została podjęta przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, na podstawie publicznie zgłaszanych podejrzeń, że wybrane kotły na pellet mogą umożliwiać instalację niedozwolonego elementu jakim jest ruszt awaryjny. Stanowi to naruszenie zasad programu Czyste Powietrze oraz regulaminu listy ZUM. Zawieszenie dotyczy 31 pozycji na liście ZUM na 2561 kotłów, na których możliwe jest otrzymanie dofinansowania z NFOŚiGW. 

Producenci mają możliwość złożenia uzupełnionej dokumentacji oraz przedstawienia dodatkowych wyjaśnień w celu przywrócenia urządzeń na listę. Proces ten odbywa się zgodnie z zasadami transparentności i równego traktowania wszystkich podmiotów.  

Lista ZUM jest kluczowym narzędziem wspierającym realizację programu Czyste Powietrze i będzie na bieżąco aktualizowana w oparciu o wyniki weryfikacji technicznej i środowiskowej. 

Zmiany regulaminu listy ZUM wprowadzone od 29 kwietnia 2025 r. wprowadziły obowiązek pisemnego oświadczenia producenta, że kocioł nie ma możliwości montażu rusztu awaryjnego. 

Spalanie nieprzeznaczonych paliw w kotle na pellet przy użyciu rusztu awaryjnego, zmienia parametry procesu, powodując wysokie emisje pyłów i zanieczyszczeń, co niweczy cele ekologiczne programu. Dodatkowo takie rozwiązanie wprowadza konsumentów w błąd, gdyż kotły sprzedawane jako ekologiczne mogą w rzeczywistości działać jak tradycyjne „kopciuchy”, co jest niezgodne z ideą transformacji energetycznej. 

W ramach najbliższej aktualizacji regulaminu listy ZUM wprowadzone zostaną również dodatkowe mechanizmy zabezpieczające przed wpisywaniem urządzeń, które nie spełniają wymogów programu Czyste Powietrze. Brak możliwości instalacji rusztu awaryjnego będzie musiał być potwierdzony przez niezależne laboratorium akredytowane do badań kotłów. Natomiast w przypadku poświadczenia nieprawdziwych informacji przez producenta urządzenia wpisywanego na listę ZUM, wszystkie urządzenia tego producenta będą podlegały wykluczeniu z listy na okres co najmniej 2 lat. 


Przedłużenie o miesiąc okresu przejściowego w programie Czyste Powietrze

Do 31 sierpnia 2025 roku trwa przyjmowanie wniosków w programie Czyste Powietrze od osób, które poniosły koszty inwestycji i nie zdążyły złożyć wniosku przed zawieszeniem programu w ubiegłym roku.

Okres przejściowy daje możliwość uzyskania dotacji w ramach programu Czyste Powietrze za wydatki poniesione już od 28 maja 2024 r. To propozycja dla tych, którzy z różnych powodów nie zdążyli złożyć wniosku o dofinansowanie przed zawieszeniem poprzedniego naboru 28 listopada 2024 r.

Wnioski składane przez GWD w okresie od 1.08.2025 r. do 31.08.2025 r. będą przyjmowane warunkowo, ponieważtrwa proces zmiany programu. Nie ma to wpływu na składanie w systemie wniosków na warunkach okresu przejściowego, natomiast ostateczna decyzja w sprawie udzielenia dofinansowania będzie mogła być podjęta po finalnym zatwierdzeniu zmian w Programie przez Zarząd NFOŚiGW.

Od 1 września 2025 r. termin ponoszenia kosztów kwalifikowanych w nowym programie Czyste Powietrze będzie liczony według zasady: nie wcześniej niż 6 miesięcy przed datą złożenia wniosku o dofinansowanie. Koszty poniesione wcześniej, jak i przed oddaniem budynku do użytkowania, nie będą kwalifikowane.



Tylko gminy i WFOŚiGW są operatorami programu Czyste Powietrze

Program Czyste Powietrze to dla mieszkańców szansa na poprawę efektywności energetycznej domów oraz wymianę nieefektywnych źródeł ciepła. Niestety, to także pole działania dla nieuczciwych firm, które nadużywają zaufania beneficjentów, oferując „darmowe” doradztwo, wyłudzając pełnomocnictwa i narzucając zawyżone ceny usług oraz urządzeń. Działania te często odbywają się z nieuprawnionym użyciem logotypów programu i instytucji publicznych, co wprowadza mieszkańców w błąd.

Przypominamy, że jedynymi oficjalnymi operatorami programu Czyste Powietrze są gminy oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW).

Prywatne firmy i osoby nie mają prawa przedstawiać się jako partnerzy ani posługiwać się logotypami programu Czyste Powietrze, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach (WFOŚiGW), Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ).

Gmina, jako kluczowy partner programu, powinna reagować na przypadki podszywania się pod instytucje publiczne, a także informować mieszkańców o ryzykach związanych z wyborem wykonawców, którzy namawiają do podpisywania umów w ramach programu Czyste Powietrze.

Apelujemy o ostrożność wobec podmiotów, które powołują się na współpracę z WFOŚiGW, NFOŚiGW czy MKiŚ. Zalecamy również, aby wszystkie spotkania związane z programem organizowane na terenie gminy były uprzednio weryfikowane pod kątem wiarygodności organizatora oraz prezentowanych treści. Pomieszczenia powinny być udostępniane wyłącznie firmom sprawdzonym, a wszelkie wątpliwości powinny być zgłaszane do NFOŚiGW i WFOŚiGW.

Tylko aktywna postawa gminy pozwoli skutecznie chronić mieszkańców przed nadużyciami i wspierać wiarygodność programu.