Beskid Śląski i Pogórze Śląskie wchodzą w skład wielkiej jednostki geologicznej, zwanej Karpatami Zewnętrznymi, zbudowanej głównie z naprzemianległych warstw piaskowców, zlepieńców i łupków oraz z występujących w mniejszych ilościach marglii i wapieni. Skały te powstały na dnie śródziemnego morza, zajmującego wówczas (ok. 140-35 mln. lat temu) południowe tereny obecnej Polski. Dno morza i otaczające je lądy były w ciągłym ruchu. Po silnym wypiętrzeniu lądów, na dnie morza gromadziły się osady o grubszym ziarnie, z których powstały zlepieńce i gruboziarniste piaskowce. Wraz z obniżeniem się lądów na skutek erozji do morza dochodził coraz to drobniejszy materiał, z którego powstały piaskowce drobnoziarniste i ilaste łupki. Osadzając się na dnie wapienne skorupki i szkielety morskich zwierząt lub kalcyt wytrącający się z morskiej wody, dały początek marglom i wapieniom. Wszystkie te wyraźnie uławicowane skały obejmuje się łączną nazwą fliszu karpackiego. W czasie wielkiego nasilenia ruchów górotwórczych orogenezy alpejskiej na przełomie paleogenu i neogenu, tj. około 25 mln lat temu, fliszowe osady osiągające miąższość wielu tysięcy metrów zostały pofałdowane. Fałdy te pod wpływem nacisków od południa zostały następnie obalone, oderwane od podłoża i przesunięte ku północy, tworząc wielkie jednostki tektoniczne, zwane płaszczowinami. Pierwotnie osady tworzące się na dnie morskim układały się w niemal poziome warstwy, młodsze na starszych. W czasie fałdowania skały najbardziej plastyczne, zwłaszcza ilaste łupki, dawały się łatwiej giąć i wyciskać. Sztywne ławice piaskowców raczej łamały się w wielkie płyty i nasuwały na siebie, oddzielając się od niżej leżących śliskich warstw łupkowych (Barański 1995).
Gmina Jaworze w całości położona jest w obrębie płaszczowiny śląskiej. Wyróżnić w niej można niższą, tzw. płaszczowinę cieszyńską, zbudowaną z różnego rodzaju łupków i wapieni oraz wyższą, tzw. płaszczowinę godulką, zbudowaną głównie z grubszych serii piaskowców i zlepieńców.
Płaszczowina cieszyńska buduje prawie całe Pogórze Śląskie znajdując się w obrębie gminy Jaworze. Miękkie, ciemnoszare i grubo łupiące się, tzw. dolne łupki cieszyńskie, łatwe do zaobserwowania w korytach potoków u podnóża gór, są najstarszymi skałami osadowymi Karpat fliszowych. Wśród zrównanych obszarów łupkowego podłoża sterczą tu niewysokie wzniesienia (Młyńska Kępą, Goruszka, Wawrzyczkowa Kępa), zbudowane z odporniejszych wapieni cieszyńskich. U podnóżą Beskidu Śląskiego pojawiają się następne warstwy skał: łupki wierzchowe oraz tzw. warstwy grodziskie i lgockie. Stanowią one najniższe ogniwo płaszczowiny godulskiej i budują dwa najniższe progi na północnych stokach gór. Ponad nimi po szczyty Palenicy i Ostrego sięgają skały dolnych warstw godulskich: tzw. niższy oddział to gruboławicowe, gruboziarniste, wapniste piaskowce o szaroniebieskiej barwie na świeżym przełomie oraz drobno- i średnioziarniste zlepieńce, zaś wyższy oddział – to cienkoławicowe, drobnoziarniste zielonawe piasowce glaukonitowe, przekładane zielonymi łupkami.
Najwyższe szczyty gminy Jaworze – Wysokie, Przykra, Wielka Polana oraz Błatnia – budują średnioławicowe, średnio – i drobnoziarniste piaskowce (dzięki zawartości ziaren glaukonitu zabarwione zielonkawo), przekładane szarozielonymi łupkami, wchodzące w skład środkowych warstw godulskich (Barański 1995, Burtanówna, Konior, Książkiewicz 1937).
źródło: Waloryzacja przyrodnicza gminy Jaworze